سیستم دانخوری در سالن‌های پرورش طیور
صرف نظر از نوع دانخوری، فضای دانخوری اختصاص یافته به هر قطعه پرنده بسیار مهم است. اگر فضای دانخوری کافی نباشد سرعت رشد محدود می‌شود و یکنواختی گله نیز مناسب نخواهد بود. نحوه توزیع دان و نزدیکی دانخوریها به پرندگان از نکات کلیدی در دستیابی به دان مصرفی هدف می‌باشد و در تمام سیستم دانخوری باید دستگاه‌ها با هدف فراهم نمودن حجم کافی دان با کمترین اتلاف، تنظیم شوند.
دانخوری دستی اولیه:
مثل سینی دانخوری و رول کاغذی که معمولاً تا سن ۷ تا ۱۰ روزگی استفاده می‌شود. به ازای هر ۱۰۰ جوجه یک سینی قرار می‌دهند.
دان‌خوری‌های دستی ناودانی:
این دانخوریها که به طور دستی پر می‌شوند به شکل ناودان بوده و از آهن سفید و یا آهن گالوانیزه ساخته می‌شوند. طول آن ممکن است ۱۰۰ سانتیمتر و حتی بیشتر باشد. عرض و عمق آن با توجه به سن استفاده طیور متغیر است و معمولاً برای جوجه‌ها به عرض ۱۰ و ارتفاع ۱۰ سانتیمتر ساخته می‌شود و برای نیمچه‌ها و مرغ‌های تخم‌گذار به عرض ۲۰ و ارتفاع ۲۰ سانتیمتر در نظر گرفته می‌شود. این دانخوریها دارای پایه قابل تنظیم هستند و با توجه به سن جوجه یا مرغ، ارتفاع دانخوری از زمین کم یا زیاد می‌شود. به طوری که ارتفاع لبه دانخوری معادل پشت جوجه یا مرغ است. برای اینکه طیور وارد دانخوری نشوند، اغلب در بخش بالای دانخوری میله‌ای مدور نصب می‌شود و یا بر روی آن یک محافظ وجود دارد. ساختمان این دانخوریها بسیار ساده بوده و در همه‌جا می‌توان آن را ساخت.
ساختمان دانخوریها باید خصوصیات زیر را داشته باشد:
- به آسانی و با حداقل کار قابل پر شدن باشند.
- ریخت‌وپاش غذا در آنها کم، یا ناچیز باشد.
- جنس آنها محکم بوده و به خوبی قابل شستشو و ضدعفونی کردن باشند.
- در صورت خراب شدن، به آسانی قابل تعمیر باشند.
دانخوری های سطلی یا بشکه ای:
این دانخوریها از یک مخزن بشکه مانند و یک بشقاب گرد که در زیر آن تعبیه شده است تشکیل شده‌اند، که مقدار ورود غذا به داخل بشقاب را می‌توان به وسیله پیچ تنظیم نمود. یک دانخوری با قطر ۳۳ سانتیمتر برای ۸۰ تا ۷۰ قطعه پرنده لحاظ می‌شود و در روزهای اول لبریز از دان می‌باشند.
نکته: باید بتوان محل دانخوریها را بدون محدودیت در سالن تغییر داد. طراحی دانخوریها باید به گونه‌ای باشد که پرنده بتواند دان آنها را کاملاً مصرف نماید و دانخوریها هیچ‌گاه نباید کاملاً خالی باشند. جنس دانخوریها از آهن گالوانیزه و یا پلاستیک بوده و دارای مزایای زیر است:
- با توجه به ظرفیت مخزن، می‌توان آن را هر چند روز یکبار پر کرد که از نظر کار و نیروی انسانی صرفه‌جویی می‌شود.
- احتیاج به پایه نداشته و به وسیله تسمه و یا طناب به سقف آویزان شده، که به راحتی می‌توان ارتفاع آن را تنظیم نمود.
- خطر آلودگی غذا با مدفوع و یا مواد بستر به حداقل می‌رسد و مقدار ریخت‌وپاش غذا نیز کمتر می‌شود.
- سرمایه‌گذاری به ازاء هر قطعه مرغ در دانخوری بشکه‌ای کمتر از انواع دیگر است.
- شکل خاص دان‌خوری‌های بشکه‌ای سبب می‌شود که از نظر اشغال جا و فضا احتیاج به نصف فضای دانخوری نوع ناودانی باشد.
دان‌خوری‌های اتوماتیک
این نوع دانخوریها از یک مخزن دان تشکیل شده است که در داخل و یا خارج از سالن قرار می‌گیرد و پر کردن مخزن یا به شیوه دستی است، و یا به وسیله لوله‌ای که با مخازن اصلی ذخیره غذا در خارج سالن در ارتباط است.
موتور مخزن غذا بوسیله تایمر اتوماتیک در ساعات معینی به کار می‌افتد و غذا از داخل منبع توسط زنجیرهای نقاله‌ای به داخل کانال‌های ناودانی شکل دانخوری حمل می‌شود. این کانال‌ها در سرتاسر طول سالن کشیده شده است و در اختیار طیور قرار می‌گیرد. مقدار غذایی که به داخل کانال‌ها ریخته می‌شود به وسیله پیچ به آسانی قابل تنظیم است و همین‌طور ارتفاع دانخوریها به وسیله پیچی که در پایه آنها قرار دارد با توجه به سن طیور کم یا زیاد می‌گردد.
از دان‌خوری‌های اتوماتیک معمولا برای مرغداری‌های بزرگ استفاده می‌شود و برای هر جوجه ۵/۲ سانتیمتر فضا در هر طرف دانخوری در نظر می‌گیرند. عیب بزرگ استفاده از این دستگاه‌ها، غیریکنواختی سیستم تغذیه مرغ‌هاست. طیوری که در قسمت‌های نزدیک به منبع توزیع غذا قرار دارند؛ غذای بیشتر و با کیفیت بهتری نسبت به طیوری که در قسمت دورتر قرار گرفته اند دریافت می‌کنند.
- باید به ازای هر پرنده حداقل ۵/۲سانتیمتر فضای دانخوری در نظر گرفته شود.
- دان نباید خیلی خرد شده و آردی گردد. بطوری که طیور بتواند دان را کاملاً مصرف نمایند.
- مراقبت از تراف، زاویه‌ها و میزان کشش زنجیر بسیار ضروریست.
- اگر ارتفاع دانخوری به خوبی تنظیم نشود، می‌توانند مانع حرکت پرندگان در سالن شوند.
- در تخصیص فضای دانخوری به پرندها باید هر دو سمت کانال لحاظ شود.
- لبه بالی کانال با پشت پرنده تنظیم می‌شود.
- ارتفاع دان باید با کشوهایی که جلو هاپر تعبیه می‌شود تا از ریخت‌وپاش دان جلوگیری شود.
دان‌خوری‌های لوله‌ای بشقابی یا حلزونی
در این سیستم یک آگر که در داخل لوله قرار دارد، باعث انتقال دان در سراسر سالن می‌شود. لوله‌های کوچکی در فاصله‌های معین به لوله اصلی متصل هستند که از طریق آنها دان در داخل دان‌خوری‌های بشقابی ریخته می‌شود. این دانخوری فقط در سیستم‌های پرورش بر روی بستر کاربرد دارند. ظرفیت این سیستم و تعداد ردیف‌های این دانخوری به ابعاد سالن و ظرفیت طیور داخل سالن بستگی دارد. برای مثال سالنی به عرض ۱۲متر نیاز به دو ردیف دانخوری دارد و بین ۱۳تا ۱۵ متر ۳ ردیف و به ازای هر ۴۵ تا ۸۰ جوجه یک دانخوری ۳۵ سانتی منظور می‌شود.
گرد آورندگان: تیم پرورش رویان طیور
جهت مشاوره با شماره ۰۹۱۱۳۱۴۲۳۹۵ تماس حاصل بفرمایید
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.