توضیحاتی در مورد بیماری کوکسیدیوز
کوکسیدیوز یکی از شایع ترین و معروف ترین بیماری های انگلی در بین طیور می‌باشد. کوکسیدیوز معمولا‌‌می تواند از طریق برخی تک یاخته ها در بین طیور انتقال پیدا کند. از معروف ترین این تک یاخته ها می‌توان به ایمریا اشاره نمود. ایمریا خود دارای انواع مختلفی می‌باشد.
یکی از بیماری هایی که می‌تواند خسارات بسیار زیادی به مرغداری‌‌‌ها و مراکز پرورش مرغ بومی وارد نماید، بیماری کوکسیدیوز می‌باشد. بیماری کوکسیدیوز انگلی بوده و می‌تواند به راحتی در رشد طیور اختلال ایجاد نماید و مانع از رشد آنها بشود. این موضوع باعث می‌شود تا ضریب تبدیل دان بسیار کم شود. بدین ترتیب هر مرکزی که با این بیماری مواجه شود، ضرر و زیان بسیار زیادی خواهد دید. این موضوع باعث شده تا همه افرادی که وارد حوزه پرورش مرغ و جوجه‌‌‌ها با نژاد های مختلف می‌شوند، با این بیماری آشنایی پیدا نموده، تا بتوانند در مراحل ابتدایی آن را تشخیص داده و نسبت به مبارزه با آن اقدامات لازم را انجام بدهند.
عامل بیماری کوکسیدیوز
عامل بیماری کوکسیدیوز تک یاخته‌‌‌ها می‌باشند که از جمله معروف ترین آنها می‌توان به ایمریا اشاره نمود. ایمریا دارای انواع مختلفی بوده و هر کدام از آنها به نوعی می‌توانند باعث بیماری در طیور شوند. ایمریا می‌تواند در جوجه‌‌‌ها و مرغ‌‌‌ها با هر نوع نژاد و سنی ایجاد شوند. ایمریا آسرولینا E.acervulina، ایمریا نکاتریکس E.necatrix، ایمریا ماکزیما E.maxima، ایمریا برونتی E.brunetti، ایمریا تنلا E.tenella از جمله تک یاخته هایی بوده که می‌توانند سبب بروز کوکسیدیوز شوند. تک یاخته‌‌‌ها معمولا در همه جا وجود داشته، اما معمولا با نگهداری تعداد زیادی از طیور، این تک یاخته‌‌‌ها نیز زیاد می‌شوند. زیاد شدن تک یاخته‌‌‌ها در یک مکان مشخص می‌تواند علت اصلی بروز این بیماری باشد. بدین ترتیب معمولا در مواردی که تعداد طیور کم باشد، این بیماری مشاهده نمی شود. شاید همین موضوع باعث شده که با مشاهده این بیماری، میزان مرگ و میر نیز زیاد شود.
بیماری های ویروسی که باعث ایجاد جراحت در بدن طیور می‌شوند، می‌توانند زمینه ساز بیماری کوکسیدیوز باشند. ژنتیک نیز می‌تواند علت بروز این بیماری باشد، زیرا برخی از نژاد‌‌‌ها مقاومت بیشتری نسبت به این بیماری داشته و احتمال بروز آن را بسیار کمتر می‌کنند. جیره غذایی با پروتئین خام کم می‌تواند از بروز کوکسیدیوز جلوگیری نماید. بدین ترتیب جیره با پروتئین بالا می‌تواند عاملی برای بروز این بیماری باشد.
علائم بیماری کوکسیدیوز
علائم بیماری کوکسیدیوز معمولا بسیار زیاد بوده و افرادی که در این زمینه تخصص داشته می‌توانند راحت تر این بیماری را تشخیص بدهند. از جمله علائم بیماری کوکسیدیوز می‌توان به لاغری مفرط گله اشاره نمود. لاغری بدون علت خاص می‌تواند یکی از علائم بسیار مهم در تشخیص این بیماری باشد. کرختی و همچنین سستی می‌تواند از دیگر علائمی باشد که از روی آن می‌توان پی برد که طیور به این بیماری مبتلا می‌باشند. تلفات بالا نیز از دیگر نشانه های این بیماری می‌باشد. زیرا این بیماری می‌تواند تلفات نسبتا زیادی را بر جای بگذارد. کم شدن میزان مصرف دان، مدفوع خون آلود و اسهال نیز از دیگر نشانه هایی بوده که می‌توان از روی آنها بیماری کوکسیدیوز را تشخیص داد.
پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز
پیشگیری از هر بیماری می‌تواند از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار باشد، زیرا با پیشگیری مناسب می‌توان میزان تلفات را به حداقل رساند. کم شدن تلفات می‌تواند باعث جلوگیری در از بین رفتن سرمایه نیز بشود. برای پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز به موارد مختلفی می‌توان اشاره نمود. یکی از آنها رعایت اصول بهداشتی برای کاهش تک یاخته های ایمریا می‌باشد. انتخاب برخی از نژاد‌‌‌ها برای پرورش نیز در پیشگیری از این بیماری بی تاثیر نمی باشد. زیرا در مقابل این بیماری مقاومت بیشتری دارند. ایمن سازی می‌تواند روش دیگری برای پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز باشد که اهمیت بسیار زیادی نیز دارد. واکسن های زنده که در آب آشامیدنی مصرف شده و واکسن های کشته و همچنین داروها یا کوکسیدیو استات ها نیز از راه های ایمن سازی به شمار می‌روند.
آلودگی طبیعی و کنترل آن توسط داروها می‌تواند یکی از راه های پیشگیری از این بیماری در انواع مرغ تخمگذار باشد. این کار معمولا در سنین کم ایجاد می‌شود. زیرا مصرف داروها در مرغ تخمگذار مجاز نبوده و همچنین توجیه اقتصادی هم برای این کار وجود ندارد. بدین ترتیب این روش باید در سالن های پرورش جوجه انجام شود و این موضوع می‌تواند ابتلا به این بیماری را به حداقل برساند.
گردآوردگان:واحد تحقیق و توسعه رویان طیور
جهت مشاوره با شماره ۰۹۱۱۳۱۴۲۳۹۵ تماس حاصل بفرمایید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.